حجاب یک امر خصوصی است یا اجتماعی؟
با توجه به نگاهی که فرمودید، حجاب یک امر خصوصی است یا اجتماعی؟ لطفاً دلایل فقهی و شرعی مسئله را برایمان توضیح دهید.
با توجه به مقدمه‌ای که عرض کردم، این پرسش از منظری است که حجاب را یک مسئله می‌داند. در واقع پرسش گر حجاب را مسئله می‌بیند و به دنبال حل مسئله است. یکی از راه‌هایی که برای حل مسئله‌ی حجاب گفته‌اند این است که حجاب یک امر خصوصی و فردی است. آن‌ها از این گزاره این نتیجه را گرفته‌اند که چون حجاب یک امر خصوصی است، پس به خود فرد مربوط می‌شود و یک امر اجتماعی نیست و فرد یا نهادی نمی‌تواند در این امر خصوصی و فردی دخالت کند. به این شکل آن‌ها می‌گویند که ما مسئله‌ی حجاب را حل کرده‌ایم. در این نگاه حجاب باری به ما اضافه می‌کند که ما مجبور به انجام یک سری امور می‌شویم.
مثلاً حکومت باید در امر حجاب دخالت کند و مثلاً کاری کند که افراد حجابشان را رعایت کنند. از این نگاه حجاب مسئله است. بنابراین با تعبیر خصوصی بودن یا فردی بودن حجاب دخالت حکومت در این امر حل می‌شود. با عنایت به این دیدگاه، در پاسخ به این پرسش که آیا حجاب یک امر خصوصی است یا یک امر اجتماعی، ما معتقد هستیم که حجاب اساساً یک امر اجتماعی است. از نگاه دینی، حجاب در واقع به این معناست که افراد حریمی دارند که این حریم باید از نگاه نامحرم و تجاوز غیر حفاظت شود. یکی از راه‌حل‌هایی که در شرع مقدس برای حفظ حریم بیان شده همین حجاب است. در واقع افراد به حجاب امر شده‌اند تا حریمشان از نامحرم حفظ شود.
وقتی پای غیر به میان می‌آید، حجاب به یک امر اجتماعی تبدیل می‌شود و دیگر یک امر فردی نیست، چون امر فردی امری است که پیرامون آن فرد دیگری حضور ندارد. مثلاً وقتی می‌گوییم خواندن نماز یک امر فردی است، یعنی دیگری هیچ دخالتی در نماز خواندن من ندارد و نمی‌تواند داشته باشد. البته وقتی که نماز به جماعت خوانده می‌شود، یک شأن اجتماعی هم پیدا می‌کند که آن بحث دیگری است. بنابراین حجاب مثل نماز، روزه و حتی خمس و زکات نیست، چون در این احکام پای دیگری به میان کشیده نمی‌شود، اما در حجاب پای افراد دیگر هم در میان است. یک زن برای چه حجابش را رعایت می‌کند؟ برای اینکه از نگاه نامحرم محفوظ بماند.
حجاب اساساً یک امر اجتماعی است. از نگاه دینی، حجاب در واقع به این معناست که افراد حریمی دارند که این حریم باید از نگاه نامحرم و تجاوز غیر حفاظت شود. یکی از راه‌حل‌هایی که در شرع مقدس برای حفظ حریم بیان شده همین حجاب است.
این امر مربوط به وقتی است که در اجتماع حضور پیدا کند، درست است؟[pullquote]اگر یک امر فردی بود، زن باید در زمان تنهایی یا مثلاً در مقابل همسرش و افراد محرم هم محجب می‌بود[/pullquote]
دقیقاً همین است. به همین خاطر می‌گوییم حجاب یک امر اجتماعی است. اگر یک امر فردی بود، زن باید در زمان تنهایی یا مثلاً در مقابل همسرش و افراد محرم هم محجب می‌بود. در حالی که این طور نیست. اما زمانی که او در جامعه حضور پیدا می‌کند و پای غیر یا به تعبیر دینی‌اش نامحرم به میان می‌آید، باید حجاب داشته باشد. این یعنی اینکه حجاب یک امر اجتماعی است. پس نمی‌توانیم بگوییم که حجاب یک حکم فردی است.
با توجه به اینکه حجاب یک امر اجتماعی است، آیا می‌توان این موضوع در قانون‌گذاری لحاظ شود و قانون حجاب را الزامی بداند؟
اساساً خود حجاب یک حکم شرعی است، اما ممکن است مقصودتان از سؤال این باشد که این حکم شرعی چه نسبتی با حکومت دارد. حکومت می‌تواند در این زمینه قانون‌گذاری کند و بر اساس آن قانون رعایت حجاب را الزامی کند. در اینجا یک بحث کلی در باب حکومت و قانون در اسلام مطرح است.
به طور کلی در اندیشه‌ی سیاسی اسلام ما ۲ قانون نداریم که بگوییم مثلاً یک قانون شرع داریم و یک قانون مدنی یا عرفی. بعد بگوییم که حکومت تا زمانی که قانون شرع تبدیل به قانون عرفی نشود و مثلاً در مجلس تصویب نشود، موظف به اجرای آن قانون شرع نیست. در سیاست اسلامی یک قانون داریم که آن هم قانون شرع است. آن در سیاست سکولار است که حکومت فقط تابع قانون مدنی و عرفی است؛ یعنی، ممکن است هزاران حکم شرعی وجود داشته باشد، ولی حکومت موظف به اجرای آن احکام نیست.
بنابراین حکومت اسلامی موظف به انجام تکالیف شریعت اسلامی است. در اینجا حکومت باید تمام واجبات و محرمات را پیگیری کند. از جمله‌ی آن‌ها حجاب است، چون حجاب یک حکم شرعی است و بر افراد واجب است که آن را رعایت کنند. بنابراین حکومت از این زاویه که موظف به اجرای احکام اسلامی است باید اجرای حکم حجاب را پیگیری کند.
[tabs][tabs][tab title=”منبع “]مجله اینترنتی سبک زندگی[/tab][/tabs]
