نگاه به نامحرم حرام است؟

یکی از موانع اصلی رسیدن به کمال انسانی برای زنان، عدم رعایت حجاب، و برای مردان رها کردن چشم در مقابل نوامیس دیگران است.

  اسلام برای این که با تعالیم و دستوراتش، انسان را به کمال و سعادت انسانی‎اش برساند، تمام مقدمات طریق کمال را برای او هموار کرده و همه ‏ی موانع را از سر راهش برداشته است؛ به همین جهت می‎توان گفت که بهترین راه رسیدن به کمالات انسانی، عمل به تعالیم آسمانی اسلام است. این مطلب آن قدر آشکار و روشن است که بسیاری از مفسران مسلمان گفته‎اند که: اگر کسی مسلمان نباشد ولی به تعالیم اسلام عمل نماید، در حیات و زندگی مادی به کمال و سربلندی می‎رسد. این نکته را علامه‌(ره) در موارد متعددی ادعا کرده‎اند. یکی از موانع اصلی رسیدن به کمال انسانی برای زنان، عدم رعایت حجاب، و برای مردان رها کردن چشم در مقابل نوامیس دیگران است. این دستور صریح قرآن است که:[pullquote]یکی از موانع اصلی رسیدن به کمال انسانی برای زنان، عدم رعایت حجاب، و برای مردان رها کردن چشم در مقابل نوامیس دیگران است.[/pullquote]

مسلمانان چشم خود را از نامحرمان بپوشانند و عورت خود را حفظ نمایند که این کار، ایشان را پاک‌تر می‎کند.[۱]

در شأن نزول آیه‏ ی مزبور از امام صادق(ع) روایت شده که فرمودند: جوانی از انصار در کوچه‎های مدینه زنی را دید. در آن ایام زنان مقنعه‏ ی خود را پشت گردن می‎انداختند؛ وقتی زن از او گذشت، او را تعقیب کرد، و از پشت او را می‎نگریست تا داخل کوچه‏ ی تنگی شد. در آن جا استخوان و یا شیشه‎ای که در دیوار بود، به صورت مرد گیر کرد و آن را شکافت. همین که زن از نظرش غایب شد، متوجه گردید که خون به سینه و لباسش می‎ریزد؛ با خود گفت: به خدا سوگند، نزد رسول خدا(ص) می‎روم و جریان را به او خبر می‎دهم. جوان نزد آن بزرگوار رسید.

حضرت چون او را دید، پرسید چه شده؟ وقتی جوان جریان را گفت، جبرییل نازل شد و این آیه را آورد: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ».[۲]

علاّمه طباطبایی(ره) می‎فرمایند:

شبیه همین روایت از حضرت علی(ع) نیز نقل شده است و ظاهر آن این است که مراد از امر به چشم‎پوشی در آیه‏ ی شریفه، نهی از مطلق نگاه به زن اجنبی است و مطابق روایات وارده، آنچه که از نگاه به زن نامحرم حلال است، صورت و کفین می‎باشد.[۳][pullquote]آنچه که از نگاه به زن نامحرم حلال است، صورت و کفین می‎باشد[/pullquote]

و اگر آن هم با لذت همراه باشد بدون اشکال نیست. پس حفظ و حراست از چشم سر برای باز شدن چشم دل (بصیرت) بر جوانان لازم است. و همین طور حجاب برای زنان آن قدر در اسلام حایز اهمیت است که امام صادق(ع) فرموده‎اند:

سزاوار نیست برای زن که در برابر زنان یهود و نصارا برهنه شود؛ چون می‎روند و نزد شوهران خود تعریف می‎کنند.[۴]

این که نگاه به نامحرم برای زن و مرد در اسلام حرام شمرده شده، به خاطر این است که نگاه حرام خلاف فلسفه‏ ی وجودی چشم در انسان است. و کسی که این نعمت بزرگ الهی را در راه خدا به کار نگیرد، حق آن را انجام نداده است، ضایع نمودن این حق، ظلم بزرگی است و هر ظلمی نیز معصیت به شمار می ‏آید. به همین دلیل است که در روایات بر مواظبت از چشم تأکید شده است.

امام صادق (ع) فرموده‎اند:
و فُرِضَ عَلیَ الْبَصَرِ اَنْ لا یَنْظُرَ اِلی ما حَرَّمَ اللهُ عَلَیْهِ؛ و بر چشم واجب است که به چیزی که خداوند نظر کردن بر آن را حرام کرده است نظر ننماید.[۵]

و نیز حضرت علی(ع) عفت چشم را موجب دوری از هلاکت دانسته و فرموده‎اند:
هر که چشم‎پوشی کند تأسفش کم و از هلاکت برکنار است. هیچ جوان‏مردی ای‏ مانند چشم‎پوشی نیست.[۶]

در روایتی دیگر آمده است:
چه بسا نگاه حرامی که حسرت طولانی را به دنبال داشته باشد.[۷] همه‏ ی این تأکیدها در محافظت از چشم، برای این است که نگاه حرام، علاوه بر این که نوعی ظلم به آن است، موجب آلودگی قلب و پلیدی باطن نیز می‎گردد.

پس برای این که بتوانیم در مسیر عدالت گام برداشته، از طهارت باطن برخوردار باشیم، باید بتوانیم از این عضو، همانند سایر اعضا محافظت نموده، آن را در همان طریقی به کار گیریم که خداوند برای آن هدف خلق کرده است.

[۱]۱٫ سوره‌ی نور، آیه‌ی ۳۱ ـ ۳۰٫
[۲]. سوره‏ی نور، آیه‏ی ۳۰٫
[۳]. المیزان، ج ۱۵، ص ۱۱۷٫
[۴]. نور الثقلین، ج ۳، ص ۵۹۳٫
[۵]. تفسیر صافی، ج ۲، ص ۱۶۵٫
[۶]. غررالحکم، لفظ «بصر».
[۷]. وسایل الشیعه، ج ۷، ص ۱۳۸٫

[tabs][tab title=”منبع”]وبلاگ حجاب برتر (چادر)[/tab] [/tabs]